Khi cuộc chiến chống lại phương tiện rửa tiền ngày càng gia tăng, các kẻ lừa đảo đang tăng cường tìm kiếm các giải pháp thay thế để làm sạch “tiền bẩn” và trong đó có tiền điện tử.
Panama City, đèn đã sáng nhưng không ai ở nhà. (Ảnh của Julian Zapata trên Pixabay)
Maria Gonzalez (không phải tên thật của cô ấy) đang lau sàn nhà trong căn hộ rộng 5.000 feet vuông ở trung tâm khu dân cư sầm uất nhất Panama, Punta Pacifica. Mặc dù cô ấy thực sự không cần làm điều đó bởi vì cô ấy là người duy nhất đi lại trong căn hộ.
Người phụ nữ 53 tuổi này nhìn ra khung cảnh rộng lớn của Thái Bình Dương từ căn penthouse sang trọng ở tầng 30 có giá cả triệu đô.
Đá cẩm thạch Rosso Verona, một loại vật liệu xa hoa màu đỏ, được khai thác từ một khối đá cẩm thạch duy nhất từ Ý và chuyển đến Thành phố Panama vẫn sáng lóa sau quá trình lắp đặt và đánh bóng gần đây, nhưng không hề có dấu chân của ai, ngoài Gonzalez.
Trong căn phòng bếp chuyên nghiệp, lớn hơn căn hộ trung bình ở Thành phố Panama, các thiết bị mới, sáng bóng từ Miele và Gaggenau vẫn chưa được sử dụng và có thể sẽ không bao giờ được sử dụng.
Bởi lẽ Gonzalez có thể làm việc trong căn hộ áp mái sang trọng này, nhưng cô không sống ở đây hay sở hữu nó.
Giống như hàng trăm căn hộ cao cấp vẫn còn trống khác ở Thành phố Panama, nó là một biểu tượng lâu dài cho thấy thành phố đã phát triển đến mức nào nhờ vào sự sẵn sàng giữ bí mật và thận trọng khi xử lý tiền và đăng ký thành lập công ty.
Tuy nhiên, Gonzalez cũng không đơn thuần là một quản gia bình thường – cô cũng là giám đốc của hơn ba trăm công ty và tập đoàn ma khác nhau đã đăng ký ở Panama, đổi lại cô nhận được một khoản phí giúp nuôi sống gia đình 11 người mà cô đang gánh trên vai.
Từ các chính trị gia hút tiền của nhà nước, cho đến các quan chức ăn hối lộ, những tên khủng bố mua vũ khí cho tới các băng đảng ma túy, rửa tiền với đủ hình dạng và quy mô hòng che đậy nhiều hoạt động phi pháp.
Cô ấy bán các công ty ma bên bờ biển
Và một trong những phương tiện phổ biến và được ưa chuộng nhất để rửa tiền là sử dụng các công ty vỏ bọc, để che giấu danh tính của những dòng tiền chuyển đến từ các nguồn không minh bạch.
Các thực thể mà quyền sở hữu và quản trị thường rốt cục trao cho các cá nhân như Gonzalez, khiến cho việc xác định ai thực sự sở hữu các công ty đó là điều không thể.
Đó cũng là những tập đoàn vỏ bọc, những công ty được thành lập ở nơi ngập tràn ánh nắng quyến rũ nhất hành tinh, là tâm điểm của vụ trộm từ quỹ đầu tư quốc gia 1MDB của Malaysia, cũng như vụ bê bối của Ngân hàng Danske Bank.
Thường được mệnh danh là “những chiếc xe hơi để trốn chạy” cho tội phạm tài chính, áp lực đang gia tăng để trấn áp việc sử dụng các công ty ma hòng che giấu hành vi chuyển tiền bất hợp pháp.
Các tổ chức phi chính phủ như Nhân chứng Toàn cầu hay Tổ chức Minh bạch Quốc tế trong nhiều thập kỷ đã chĩa ngón tay buộc tội về phía vai trò nguy hiểm của các tập đoàn vỏ bọc trong việc tạo điều kiện cho hoạt động rửa tiền toàn cầu, một tiếng kêu thúc giục đã gây chú ý các nhà điều tra chính phủ, bị bào mòn bởi những vệt tiền lạnh ở những nơi ấm áp trên trái đất.
Và sự kiên trì của các tổ chức phi chính phủ cũng như các nhà điều tra chính phủ đã đạt được một số tiến triển.
Ví dụ như Vương quốc Anh, nơi mà năm 2016 đã trở thành quốc gia G20 (nhóm 20 quốc gia giàu nhất thế giới) đầu tiên thiết lập một hệ thống công khai các chủ sở hữu doanh nghiệp, một động thái mà phần còn lại của Liên minh châu Âu sẽ tuân theo một khi chỉ thị về rửa tiền mới có hiệu lực.
(Ảnh lấy ở https://www.hustlermoneyblog.com/hsbc-bank-promotions/)
Mặc dù động thái của Vương quốc Anh (U.K.) có thể được hoan nghênh, nhưng nó vẫn để lại nhiều sơ hở – bao gồm các lãnh thổ hải ngoại thuộc Vương quốc Anh, nơi đang đi theo định chế của riêng họ, nhưng cũng đang vận động theo hướng loại bỏ bí mật.
Đầu tháng này, ba Thuộc địa Hoàng gia Anh là – Jersey, Guernsey và Isle of Man – đã đưa ra một tuyên bố chung bất ngờ cam kết tuân theo định chế hệ thống công khai các chủ sở hữu doanh nghiệp vào năm 2023.
Mặc dù từ lâu đã khẳng định rằng những nỗ lực của Westminster nhằm thúc đẩy một động thái như vậy sẽ dẫn đến một cuộc khủng hoảng hiến pháp, nhưng đội ngũ ủng hộ ngày càng đông đảo của phong trào minh bạch toàn cầu đã thuyết phục ba Thuộc địa Hoàng gia Anh hành động một cách tự nguyện, khi họ vẫn có thể quản lý về mặt kỹ thuật hơn là bị ép phải tuân theo.
Và nếu ba trong số các lãnh thổ hải ngoại lớn nhất từ bỏ việc giữ bí mật, điều đó sẽ khiến cho nhiều vùng lãnh thổ khác, đặc biệt là các đảo thuộc vùng Caribbean của Anh như Quần đảo British Virgin và Quần đảo Cayman gặp khó khi tiếp tục không công khai quyền sở hữu công ty.
Và bằng chứng việc các Thuộc địa Hoàng gia Anh quản lý phiên bản minh bạch của riêng họ có thể được nhìn thấy trong việc thực thi pháp luật theo giai đoạn – trước tiên bắt đầu với các cơ quan thực thi pháp luật, sau đó tới công ty tài chính tiến hành thẩm định và muộn hơn một chút là công chúng.
Một động thái như vậy tạo điều kiện cho chủ sở hữu công ty có thời gian để sắp xếp công việc của họ và tìm giải pháp thay thế.
Thủy triều đang dịch chuyển các vỏ sò
Tại Hoa Kỳ, các động thái nhằm tăng tính minh bạch của chủ sở hữu công ty đã bị đánh sập trong nhiều năm, nhưng mọi thứ có thể đang thay đổi.
Các công ty vỏ bọc ở Hoa Kỳ, nơi việc đặng ký kinh doanh được thực hiện ở cấp tiểu bang, là một trong những bí mật kín nhất thế giới.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy ở tất cả 50 tiểu bang, cần thêm thông tin cá nhân để có được thẻ thư viện cần thiết để đăng ký công ty.
Ở một số bang, đơn cử là Kentucky, việc đăng ký công ty có thể được thực hiện mà không yêu cầu đưa ra chi tiết hợp đồng.
Đến vì các vỏ sò, ở lại vì các công ty vỏ bọc (Ảnh của Carrie Z trên Pixabay)
Tuy nhiên, trong mỗi phiên họp quốc hội kể từ cuộc khủng hoảng tài chính, các nhà lập pháp liên bang đã đề xuất luật minh bạch doanh nghiệp, chỉ thấy được việc hồ sơ của họ bị đưa vào quên lãng.
Với sự phức tạp của thể chế chính trị, khi tình hình chính trị thay đổi, cũng có thể xuất hiện một sự thay đổi theo hướng minh bạch hơn.
Với một cuộc bầu cử tổng thống thấp thoáng xuất hiện và một Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát, có những dấu hiệu cho thấy ánh sáng của chính phủ có thể bắt đầu chiếu vào bóng tối của các chủ sở hữu công ty vỏ bọc.
Vào ngày 12 tháng 6, một dự luật minh bạch doanh nghiệp đã được phê duyệt bởi Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện (Đại diện Dân chủ đang lên Alexandria Ocasio-Cortez ngồi trong ủy ban này) – lần đầu tiên một luật như vậy đạt đến giai đoạn đó. Một dự luật tương tự cùng đã từng được giới thiệu tại Thượng viện.
Và trong khi những người đề xuất dự luật hy vọng rằng một phiên bản tổng hợp sẽ trở thành luật vào cuối năm nay, với một Quốc hội do đảng Dân chủ kiểm soát và một Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát, ngay cả khi dự luật được thông qua, rất có thể nó sẽ là phiên bản được làm nhẹ nhàng hơn những gì những người ủng hộ sự minh bạch muốn.
Nhưng thần đèn đã ra khỏi đèn thần.
Và đó có thể là nỗi sợ lớn nhất của những kẻ rửa tiền.
Nếu dự luật bằng cách nào đó được thông qua, Hoa Kỳ sẽ không công khai quyền sở hữu công ty, nhưng các công ty sẽ được yêu cầu tiết lộ chủ sở hữu được lợi của mình cho Mạng Thực thi Tội phạm Tài chính, một cơ quan liên bang được giao nhiệm vụ duy trì liên tục việc cập nhật quyền sở hữu công ty.
Điều đó chắc chắn sẽ thúc đẩy bọn tội phạm rửa tiền tìm đến các phương pháp để tiến hành các hoạt động của chúng.
Nhưng không phải tất cả sự phản đối đối với động thái được đề xuất đều đến từ những kẻ rửa tiền và các thế lực bất chính khác. Nhiều hiệp hội doanh nghiệp nhỏ ở Hoa Kỳ đã bày tỏ mối quan tâm của họ về sự gia tăng thủ tục hành chính rườm rà.
Mặc dù có những lo ngại này, thế nhưng, Delaware, tiểu bang lớn nhất để thành lập công ty đang xúc tiến, như một phần đáng ngạc nhiên, thư ký ngân khố Hoa Kỳ Steven Mnuchin. Các doanh nghiệp của Tổng thống Donald Trump, đã bán nhiều tài sản cho các công ty thuộc sở hữu ẩn danh trong những năm qua – ông hiện vẫn chưa tweet gì về đề xuất luật này.
Nếu dự luật được thông qua, nhiều khả năng là các nhà hoạt động chống hối lộ sẽ thúc đẩy một bước tiến rộng hơn để tiếp nhận công khai đăng ký quyền sở hữu công ty và có nhiều ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ đã thể hiện sự sẵn sàng tiếp nhận thử thách và thúc đẩy cải cách như vậy, bao gồm các ứng viên hàng đầu như Elizabeth Warren và Bernie Sanders.
Ứng viên Tổng thống Đảng Dân chủ đồng thời là người đàn ông đã nói với bếp trưởng rằng anh ta đã cho quá nhiều muối vào món ăn, Bernie Sanders. (Ảnh: Christopher Dolan/AP)
Nhưng kinh nghiệm của Vương quốc Anh đã chỉ ra rằng việc chấp nhận đăng ký công khai không thôi có lẽ là chưa đủ – các cuộc điều tra của một số tổ chức phi chính phủ cho thấy rằng thông tin được cung cấp cho sổ đăng ký công khai có phần hỗn tạp.
Chống lại sự lỏng lẻo kéo dài hàng thập kỷ đối với việc thực thi, nhiều kẻ lừa đảo thường xuyên nói dối về việc ai sở hữu một công ty mà không quan tâm đến hậu quả của việc đó.
Nhưng cuối cùng thì bài viết cũng đã ở trên tường rồi.
Các công ty vỏ bọc sẽ ngày càng chịu sự giám sát chặt chẽ hơn khi các cơ quan thực thi pháp luật trên toàn thế giới nỗ lực kiềm chế tội phạm tài chính xuyên biên giới.
Ứng dụng hủy diệt của tiền điện tử
Và có thể là tương ứng với sự thất vọng của những người trong cộng đồng tiền điện tử, những người không muốn thấy tiền điện tử được sử dụng để tạo điều kiện cho các hoạt động tội phạm, đã có sự gia tăng cả về lợi ích và ứng dụng công nghệ mới từ các yếu tố tội phạm và tham nhũng.
Cho những ai mới bắt đầu, sự gia tăng của các stablecoin như USDT hoặc Tether, USDC và thậm chí là Facebook Libra đồng nghĩa với ngày càng nhiều điểm bán hàng (POS), cũng như các nút giao dịch, sẽ được chấp nhận để nhận tiền điện tử.
Và một POS hoặc cổng thanh toán được định cấu hình để chấp nhận stablecoin cũng có thể dễ dàng được định cấu hình để chấp nhận bất kỳ loại tiền điện tử nào khác.
Bởi vì các ngân hàng rõ ràng là một mắt xích yếu khi nói đến hoạt động rửa tiền, nên việc những kẻ rửa tiền tìm cách lách luật ngân hàng và các trung gian tài chính khác hoàn toàn có lý.
Nhập tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin và máy chủ lưu trữ stablecoin hiện đang tăng cả về mức độ phổ biến và mức độ chấp nhận.
Chắc chắn là, đô la Mỹ dưới dạng tiền mặt luôn là sự lựa chọn chính xác của các đối tượng tội phạm và tham nhũng trên toàn cầu.
Sự chấp nhận toàn cầu và đặc tính ẩn danh của đồng đô là đã tạo điều kiện cho vô số tội phạm tài chính.
Nhưng đồng đô la cũng có những hạn chế kèm theo.
Đối với người mới bắt đầu, mệnh giá lớn nhất chỉ là 100 đô la Mỹ, khiến các giao dịch quy mô lớn xuyên biên giới trở nên cồng kềnh – mang theo vali đầy tiền mặt đi qua an ninh sân bay không phải là một lựa chọn hay.
Sau đó, vấn đề tiếp theo là mở tài khoản và chuyển khoản ngân hàng.
Các ngân hàng đã hành động, dù vô tình hay hữu ý, như là ống dẫn cho tội phạm tài chính trong một thời gian. Trong thời gian gần đây, sự phẫn nộ của công chúng đã tăng lên, sau khi một số ngân hàng lớn nhất bị phát hiện đã tạo điều kiện cho hoạt động rửa tiền cho các băng đảng ma túy, các tổ chức khủng bố và các chính trị gia tham nhũng, gây áp lực lên các cơ quan chính phủ phải hành động nhiều hơn để cắt giảm tội phạm.
Không di động cho lắm. (Ảnh của PublicDomainPictures trên Pixabay)
Do đó, các ngân hàng trên toàn cầu đã phải tăng cường các bộ phận tuân thủ và đã cùng nhau chi tiêu nhiều hơn cho các biện pháp xác định danh tính và chống rửa tiền bất cứ lúc nào trước cuộc khủng hoảng tài chính.
Khi các ngân hàng và cơ quan thực thi pháp luật tăng cường áp lực, sự gia tăng của tiền điện tử sẽ trở thành một công cụ cần thiết hơn là sự lựa chọn.
Và khi Dread Pirate Roberts (hay Ross Ulbricht) tạo điều kiện cho buôn bán vũ khí xuyên biên giới, ma túy bất hợp pháp và những nội dung khiêu dâm bị cấm bằng Bitcoin, bọn tội phạm mới thực sự bắt đầu chú ý đến tiền điện tử.
Cuối cùng, các phần tử tội phạm sẽ sử dụng bất kỳ công cụ nào theo ý mình để tiến hành kinh doanh.
Đó có thể là các đường hầm ngầm từ Mexico đến Hoa Kỳ để buôn lậu ma túy, vũ khí và thậm chí con người hoặc tiền điện tử để tạo điều kiện cho các giao dịch toàn cầu, tội phạm đã cho thấy khả năng thích ứng để đảm bảo sự sống còn của họ.
Cuối cùng, mục đích của bọn tội phạm không phải lưu trữ hàng núi tiền mặt trong các căn nhà an toàn – mục tiêu của chúng là mua một chiếc xe tải mới, một ngôi nhà mới, để nuôi sống gia đình chúng.
Khi các stablecoin đạt được lực kéo, điều mà Bitcoin và các loại tiền điện tử trước đó có thể không thể đạt được – đó là tạo điều kiện cho việc lưu chuyển giá trị một cách ổn định – stablecoin có thể đạt được điều đó.
Khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển sang nền tảng kỹ thuật số, đồng tiền kỹ thuật số, cho dù dưới dạng stablecoin hoặc tiền điện tử sẽ đi vào lưu thông chính thống, giúp cho việc khai thác giao dịch của những kẻ lừa đảo trở nên dễ dàng hơn nhiều.
Và việc thiếu sự thúc đẩy toàn cầu một cách nỗ lực để điều chỉnh các giao dịch tiền điện tử có nghĩa là tiền điện tử có thể tiếp tục được sử dụng bởi bọn tội phạm mà hầu như không có hậu quả.
Ngay cả các sàn giao dịch tiền điện tử thường xuyên tham gia vào hoạt động kinh doanh theo luật định, di chuyển cơ sở hoạt động của mình xuyên quốc gia khi có dấu hiệu rắc rối đầu tiên. Những thực thể kỹ thuật số này không giống như các thiết lập vật lý và do đó không được neo vào bất kỳ vị trí địa lý nào.
Để chắc chắn, mục tiêu cuối cùng của rửa tiền không phải là tạo ra tiền mặt không có mùi nghi vấn, mà là sử dụng những đồng tiền đó cho bất kỳ mục đích nào mà người ta muốn.
Cho dù nó mua một chiếc siêu du thuyền hay siêu xe, một ngôi nhà sang trọng hay thậm chí trả lương cho nhân viên, các công ty vỏ bọc chỉ là phương tiện mà thôi.
Và khi áp lực pháp lý tìm đến các công ty vỏ bọc, những kẻ rửa tiền sẽ đơn giản là đi tìm các phương tiện khác để đạt được mục đích của mình – tiền điện tử chỉ là một công cụ trong bộ công cụ ngày càng phát triển của họ.
