Không có Facebook, bạn sẽ vẫn không thể kiểm soát dữ liệu của bản thân.
Ảnh của Con Karampelas trên Unsplash
Trong khi các cuộc tranh cãi về Facebook tiếp tục gây nhiễu feeds của chúng ta từ tuần này sang tuần khác, Netflix cũng đã phát hành một bộ phim tài liệu mới mang tên The Great Hack vào năm 2018, khám phá vụ bê bối dữ liệu của Cambridge Analytica-Facebook xung quanh cuộc bầu cử của Trump.
Tổng quan ngắn về The Great Hack
Một cách tóm tắt, bộ phim tài liệu dài 1 tiếng 54 phút hoàn toàn không làm gì ngoài việc nhắc nhở bạn rằng Facebook đang sở hữu dữ liệu của chúng ta, miêu tả các cuộc trả thù của từng cá nhân nổi bật và thất bại trong việc tiết lộ cách mà Cambridge Analytica đã thu thập dữ liệu của hơn 30 triệu người dùng. Bộ phim tài liệu xoay quanh 4 cá nhân chủ chốt – David Carroll, một nhà hoạt động về quyền dữ liệu, Carole Caraddlawar, nhà báo điều tra, người đã thực hiện phi vụ vạch trần, Brittany Kaiser, một trong những nhân viên cũ đã cất tiếng nói chống lại Cambridge Analytica, và cuối cùng, Alexander Nix, người đàn ông bị đặt nghi vấn – cựu Giám đốc điều hành của Cambridge Analytica.
Với những cá nhân này, bộ phim tập trung gần như hoàn toàn vào những cá nhân nguyên điều hành/ban giám đốc của Cambridge Analytica, quan điểm cá nhân và câu chuyện của Brittany Kaiser. Bộ phim bắt đầu với người tố giác Christopher Wylie, một nhân viên cũ khác, kể lại câu chuyện và chỉ ra rằng Brittany Kaiser không phải là người tố giác. Tuy nhiên, bộ phim tài liệu vẫn tiếp tục theo sát Kaiser với hành trình của cô trong và ngoài thủ tục tố tụng của ủy ban; với những sự ngăn chặn phỏng vấn của các cá nhân khác. Đáng chú ý, cô cũng là người đề xuất và viết hợp đồng cho chiến dịch của Trump. Bộ phim kết thúc với sự thanh lý công ty của Cambridge Analytica.
Ảnh của Jonathan Simcoe trên Unsplash
Sự vũ khí hóa của Facebook
Khi Kaiser ngồi phía trước ủy ban, đề xuất rằng việc sử dụng dữ liệu và thói quen sinh hoạt cần được phân loại như một loại vũ khí, cô thực sự rất giống với người trước đây đã làm việc về cả Đề nghị Brexit lẫn chiến dịch Trump năm 2016. Bộ phim tiếp tục công bố các phần của phiên điều trần của Zuckerberg, liên quan đến sự tham gia và nhận thức của Facebook tới các hành động của Cambridge Analytica. Trong cảnh này, Kaiser đã gọi Zuckerberg qua TV stream, “ông đổ lỗi cho tôi, Mark. Tiếp tục đi”. Không có gì ngoài một nỗ lực tuyệt vọng nhằm xóa tên của cô. Tôi đã phát ốm khi xem tới phân cảnh này.
Ảnh của Alex Haney trên Unsplash
Giờ đây, một thực tế đã được biết tới rằng Facebook có thể truy cập vào quyền riêng tư và dữ liệu của chúng ta, sử dụng chúng để bán cho các nhà quảng cáo trên nền tảng của mình; ít nhất, chính phủ và các phương tiện truyền thông chính thống đã nỗ lực hết sức để tất cả chúng ta nhận thức được điều đó. Hãy nghĩ về nó trong một giây.
Facebook đã bắt đầu tổng hợp người dùng hàng ngày, bằng cách xây dựng nền tảng giải trí và tận dụng sự hài lòng của chúng ta về thực tế duy nhất này, mà chúng ta, với tư cách cá nhân trên nền tảng, đã xây dựng cho chính mình. Thật khó để rời khỏi thế giới này. Tiếp theo, nó khuyến khích sáng tạo nội dung nhiều hơn nữa và dần dần, nó bắt đầu lôi kéo các doanh nghiệp, các nhà quảng cáo vào và chúng ta nói về việc các nhà quảng cáo có thể tiếp cận 2,39 tỷ người dùng trên nền tảng này. Nếu bạn đã từng có cơ hội khám phá công cụ Audience Insights với tư cách là một nhà quảng cáo, thì bạn sẽ hiểu những gì tôi đang nói tới. Đó là lượng dữ liệu của chúng ta mà Facebook có được và thành thật đi, nhà quảng cáo nào mà từ bỏ cơ hội này chứ? Tôi sẽ nói điều đó cho phần còn lại của các nhà quảng cáo và tiếp thị – Cảm ơn bạn đã xây dựng điều này!
Sự thật là một người bình thường trên phố không quan tâm đến việc dữ liệu bị đánh cắp.
Ít nhất là, nó không đủ. Hoặc miễn là dữ liệu đó không dẫn đến việc một ngày nào đó, ai đó bỗng nhiên liên lạc với họ.
Cũng giống như ma túy, tiền điện tử và hầu hết mọi mặt hàng được tạo ra ngoài mục đích tốt đẹp, Facebook đã được một số đối tượng sử dụng lại nhằm các mục đích độc hại. Chu trình này là không thể tránh khỏi. Tôi sẽ nói với bạn một cách trung thực rằng nếu như Facebook đã và đang làm điều đó nhiều nhất, nó không thể làm lu mờ đi thực tế là hầu hết mọi nền tảng mà bạn đã và đang đăng nhập, đang thu thập dữ liệu theo một cách nào đó. Snapchat thậm chí đã thiết lập một bản đồ mà hầu hết người dùng không biết đã được kích hoạt, điều khiến cho các thông tin liên hệ của bạn có thể dễ dàng bị truy cập và tiết lộ địa điểm mà bạn đang ở.
Trong những tin tức gần đây hơn, nhờ lòng tự kiêu và cách chúng ta muốn trở nên thu hút với vẻ ngoài trẻ trung hơn, chúng ta đã có ứng dụng ‘Guess My Age’ chỉ mới một vài năm trở lại đây, ứng dụng đã thu thập những bức ảnh mà bạn gửi lên nhằm đoán tuổi của bạn. Nhưng vài năm sau kể từ đó, hiện tại năm 2019, chúng ta có FaceApp, được tạo ra ở Nga, vẫn được sử dụng phổ biến mặc dù nó tồn tại vấn đề tương tự với việc thu thập ảnh và dữ liệu. Bạn vẫn thấy mọi người trên feed của mình sử dụng ứng dụng mặc dù tất cả các bài viết và lời cảnh báo đã được phổ biến rộng rãi.
Sự thật là người dùng thông thường không quan tâm đến việc kiểm soát dữ liệu; nhưng các phương tiện truyền thông đang sử dụng sức mạnh của dữ liệu cá nhân của bạn để thay đổi nhận thức của bạn về những công ty đang chiếm lĩnh thị trường, rằng họ đang kiểm soát rất kém nền tảng của mình.
Chúng ta đã nhìn thấy mọi thứ theo cách mà bộ phim muốn tất cả chúng ta thấy – rằng Facebook và Cambridge Analytica là những kẻ xấu. Bỏ qua thực tế rằng các phương tiện truyền thông in ấn chính thống cũng đóng góp một vai trò rất lớn trong toàn bộ câu chuyện.
Ảnh của freestocks.org trên Unsplash
Một mặt The Great Hack đã chỉ ra cách dữ liệu ảnh hưởng đến quá trình ra quyết định của bạn thông qua mạng xã hội, mặt khác nó cũng đã tiết lộ một cách tinh tế cách truyền thông chính thống tận dụng thời cơ. Nhưng thật không may là chẳng ai để ý. Trong quá trình tố tụng của Nix, đầu tiên Kaiser nhận được một email và ngay sau đó là một thông báo, rằng Caraddlawar đã xuất bản một bài viết về cách Kaiser đã gặp Julian Assange, người sáng lập WikiLeads, và thảo luận về “cuộc bầu cử nước Mỹ”; điều mà sau đó vì nó mà cô đã bị triệu tập, và trong hoàn cảnh đó, Kaiser cũng làm rõ rằng cô đã không làm. Hài hước thay, mọi người đã gạt đi điều đó như một lời nói dối; nhưng đồng thời, lại tin tất cả mọi thứ khác mà cô đã nói về sự liên quan và những điều Cambridge Analytica đã làm. Nó khơi gợi rằng tất cả chúng ta đều lắng nghe và tiếp thu thông tin một cách có chọn lọc để vẽ ra thực tế mà chúng ta muốn.
Vụ bê bối và việc vạch trần nó có thể đã phục vụ tốt hơn trong việc nhắc nhở mọi người rằng dữ liệu của bạn đã và đang bị khai thác, nhưng liệu nó đã làm đủ tốt để giáo dục người xem bình thường cách chúng ta có thể cẩn thận hơn?
Ảnh của Prateek Katyal trên Unsplash
Rõ ràng là chưa đủ; vậy, nó đã đạt được những gì nó đã đặt ra? Người dùng Facebook bình thường vẫn không bị ảnh hưởng bởi cách mà gã khổng lồ mạng xã hội đã độc quyền 3 nền tảng truyền thông lớn nhất mà chúng ta sử dụng mỗi ngày – Facebook, Instagram và WhatsApp. Cho tôi sự tiện lợi và tôi cung cấp dữ liệu của mình cho bạn. Đó là cách mà một người bình thường phụ thuộc mạng xã hội ngày nay tồn tại.
Nhắm vào Facebook: một sự trùng hợp đúng lúc? Ai là người chiến thắng ở đây?
Những người chiến thắng cuối cùng trong toàn bộ cuộc vạch trần, tôi có thể nói, không ai khác ngoài Carolle Caraddlawar và chính phủ mà Trump đứng đầu – một bên đã tận dụng toàn bộ vụ bê bối, tiến tới nói chuyện trên Ted và giành Giải Pulitzer, trong khi một bên khác đang chờ để thu về khoản tiền phạt FTC quá nặng lên tới 5 tỷ đô la Mỹ từ Facebook.
Với việc các bộ phận marketing tái cấu trúc để hoạt động như các đội nhóm tập trung vào marTech, các nền tảng trực tuyến hàng đầu cuối cùng sẽ là công cụ duy nhất mà các nhà tiếp thị sẽ cần – có thể là phục vụ việc tiếp thị các mặt hàng gia dụng hoặc các cuộc vận động chính trị. Việc ngăn chặn hành động của gã khổng lồ trong cái xã hội bị méo mó bẩm sinh này SẼ KHÔNG chấm dứt việc lạm dụng dữ liệu. Khuyến khích minh bạch thì có.
Tôi thấy bộ phim là một sự phát hành mang tính chiến lược nhằm xoay chuyển mạnh mẽ hơn suy nghĩ và nhận thức của người dùng về Facebook, đồng thời liên kết gã khổng lồ công nghệ với dữ liệu và quyền riêng tư của chúng ta. Điều này được bắt nguồn từ những cập nhật trong một vài tuần gần đây của Facebook với thông báo về Libra (tiền điện tử riêng của gã khổng lồ công nghệ) và các cuộc thảo luận liên tục về Libra với Bitcoin của các nghị sĩ. Nếu bạn chưa từng nghe qua, các chính trị gia Hoa Kỳ hiện đang bắt đầu xem Bitcoin có liên quan như thế nào và lấy nó để chống lại Libra, thứ mà thực chất là một loại tiền điện tử tập trung, mà một lần nữa, Facebook sẽ nắm kiểm soát. Vì vậy, một lần nữa, đây là cuộc tranh luận về Facebook và sự kiểm soát độc quyền của nó.
Sự thật là, bất cứ ai là kẻ thống trị, sẽ luôn nắm quyền kiểm soát. Ngày xửa ngày xưa, công nghệ lạc hậu và sự thiếu minh bạch đã đảm bảo cho sự kiểm soát của chính phủ. Ngày nay, điều đó sẽ không lặp lại. Những gã khổng lồ công nghệ sẽ tiếp quản kể từ đây. Và thành thật mà nói thì cả hai đều giống nhau – đưa ra quyết định về những gì được cho là tốt nhất cho nền kinh tế của mình. Là những cá nhân, chúng ta cần tự có trách nhiệm phòng vệ cho sự riêng tư của bản thân. Hãy đọc nhiều hơn, thực hiện nghiên cứu của riêng mình và quan trọng nhất là, học cách phân biệt một nguồn chính thống với những nguồn mang tính châm biếm (rất nhiều người thuộc thế hệ cũ mắc lỗi đó).
Cá nhân là một nhà tiếp thị trong lĩnh vực tiền điện tử, tôi vô cùng vui mừng khi Facebook đang thúc đẩy điều này diễn ra. Nó đã mang lại một ánh sáng mới và thay đổi cách mà một người bình thường trên phố nhìn nhận về tiền điện tử. Tiền điện tử đã từng được coi hoàn toàn là một trò lừa đảo, nhưng giờ đây, nó trở thành một thứ ‘có lẽ tôi nên tìm hiểu thêm’. Điều này chắc chắn sẽ mang lại sự tiếp nhận rộng rãi tiền điện tử vào năm 2020.
Cuối cùng và chắc chắn là, các phương tiện truyền thông truyền thống và chính phủ sẽ tiến hành lên án những động thái tiếp theo của Facebook; dù có hay không liên quan đến tiền điện tử. Vâng, tất cả các cuộc thảo luận từ các phương tiện truyền thông về kiểm soát dữ liệu, nhưng lại lên án sự minh bạch thực sự. Tôi nói đó tất cả là đạo đức giả.
Đây là đoạn trailer của The Great Hack nếu bạn đã đọc toàn bộ nội dung và vẫn không biết tôi đang nói về điều gì. Phim hiện đang phát trực tuyến trên Netflix.
